از طرفی هوا، غبار، آب و غذا می‌توانند به‌راحتی ما را در معرض مواد شیمیایی موجود در پلاستیک‌ها قرار دهند. دفن پلاستیک لزوما به معنای محو شدن یا نابودی این مواد سمی نخواهد بود، بلکه برعکس آنها را وارد زنجیره غذایی و آب‌های زیرزمینی خواهد کرد. از همین رو فعالان محیط‌زیست، استارت‌آپ‌ها و کارآفرینان این حوزه در کرج گرد هم آمدند و با کمک سازمان پسماند شهری کرج روز یکشنبه‌های بدون پلاستیک را در شهر نامگذاری کردند تا از این طریق استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای را به‌جای پلاستیک رواج دهند.
- مشارکت استارت‌آپ‌ها در حفظ محیط زیست
یک فعال حوزه استارت‌آپی با اعلام طرحی با مشارکت سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج می‌گوید: این طرح با عنوان «یکشنبه‌های بدون پلاستیک» از ۲۱ تیر که روز جهانی بدون پلاستیک است شروع شد. «محمدجواد علیرضایی» می‌گوید: در فاز اول این طرح با مشارکت و سفارش سازمان مدیریت پسماند برای تولید یک‌سری کیسه‌های پارچه‌ای با طرح مناسب و توزیع آنها بین برخی نانوایی‌ها اقدام کردیم تا به‌جای پلاستیک مورد استفاده قرار بگیرد. وی می‌افزاید: این کار با تولید کمتر زباله به محیط‌زیست آسیب کمتری می‌رساند و علاوه بر آن نان وقتی در مجاورت پلاستیک قرار می‌گیرد، سرطان‌زا و برای سلامتی مضر می‌شود. از طرفی هزینه خرید کیسه‌های پلاستیک در یک یا ۲ هفته با خرید کیسه‌های پارچه‌ای برای یک سال برابری می‌کند و صرفه اقتصادی دارد.
وی ادامه می‌دهد: برای این‌که این امر مهم به فرهنگ تبدیل شود و رونق بگیرد، نیاز به استقبال مردم و مشارکت آنها داریم، از همین رو با راه‌اندازی «هشتگ یکشنبه‌های بدون پلاستیک» یا «هشتگ از خودمان شروع کنیم» از مردم خواستیم که از نانوایی یا فروشگاه‌های مختلف بدون پلاستیک خرید کند. علیرضایی اضافه می‌کند: فاز اول کار را با نانوایی‌ها شروع کردیم و در فازهای بعدی با مشارکت سازمان مدیریت پسماند، برای سازمان میادین میوه و تره‌بار و کوله‌های تغذیه در مدارس این کار را انجام خواهیم داد.
- دغدغه‌های زیست‌محیطی یک کارآفرین
یکی از کارآفرینانی که با دوخت کیسه‌های پارچه‌ای علاوه بر اشتغال‌زایی به این طرح نیز کمک می‌کند، با بیان این‌که حفظ محیط‌زیست یکی از دغدغه‌های اصلی زندگی‌اش است، می‌گوید: از سال ۸۲ با خواندن یک مقاله در مورد انقراض یوزپلنگ ایرانی به محیط‌زیست علاقه‌مند شدم و راجع به آن تحقیق کردم تا دلیل آن را بدانم. این موضوع به قدری برای جالب و مهم بود که اکنون در حال نوشتن کتابی در رابطه با این موضوع هستم که با انقراض گونه‌های حیوانی و گیاهی چه اتفاقی خواهد افتاد و با خارج شدن هر حیوان یا گیاه از چرخه طبیعت چه آسیبی به انسان و حیات طبیعت واردمی‌شود.
«مژگان صمدی» می‌افزاید: سمنی با عنوان حامیان گونه‌های در حال انقراض تشکیل دادم که آگاه‌سازی و خدمات‌رسانی آن رایگان است. این کار برای ما هزینه‌های زیادی داشت و برای تامین این هزینه‌ها باید منبع درآمدی می‌داشتم؛ به همین دلیل به فکر نوعی از کارآفرینی افتادم که درآمدی همسو با حفظ محیط‌زیست داشته باشم.
وی ادامه می‌دهد: با توجه به این‌که سازمان شهرداری‌ها و اداره محیط‌زیست از جمله نهادهای مهم در این زمینه هستند، تصمیم گرفتم از آنها در مسیر کارم کمک بگیرم. صمدی اضافه می‌کند: با راه‌اندازی یک تولیدی و همچنین به‌کارگیری تعدادی از بانوان خانه‌دار که نیاز به منبع درآمدی برای گذران زندگی داشتند، کیسه‌های پارچه‌ای غذا برای مدارس تولید کردیم تا دانش‌آموزان داخل کیف مدرسه بگذارند و تغذیه خود را به‌جای کیسه‌های پلاستیکی داخل آن بگذارند. وی اظهار می‌کند: همچنین با کمک مربیان در مدارس سعی کردیم به دانش‌آموزان آموزش دهیم که پوسته‌های خوراکی خود را روی زمین یا بیرون نریزند و داخل این کوله‌های پارچه‌ای بگذارند تا در زمان مناسب در «محل گذاشتن زباله‌های خشک» بگذارند.
وی می‌افزاید: این طرح برای دانش‌آموزان مهد تا کلاس دوم در برخی مدارس کرج انجام شد که فرهنگسازی بسیار خوبی بود. از طرفی این کیسه‌ها سبک است و قابلیت حمل راحتی دارند. صمدی با اشاره به همکاری با زنان سرپرست خانوار می‌گوید: طرح و الگوی کیسه‌ها را در تولیدی انجام می‌دهم و دوخت آن را به بانوان خانه‌دار می‌سپارم. با این کار تعدادی از بانوان سرپرست خانوار و یا مادرانی که به دلیل داشتن فرزند کوچک بیرون از خانه نمی‌توانند کار کنند، اما به تامین مالی نیاز دارند، به کار گرفته و برای آنها اشتغال‌زایی می‌شود. این کارآفرین و فعال محیط‌زیست می‌افزاید: سال گذشته برای مدت کوتاهی در سازمان میادین کیسه‌هایی را برای خرید توزیع کردیم. امسال نیز این طرح را در نانوایی‌ها اجرا خواهیم کرد. البته در تعدادی از نانوایی‌ها این طرح اجرا شد و هزینه‌های آن با سازمان مدیریت پسماند بود.
- پویش‌هایی برای حفظ محیط زیست
رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج در رابطه با پویش یکشنبه‌های بدون پلاستیک می‌گوید: در این روزهایی که زمین حال خوشی ندارد و مصرف نایلون‌ها بی‌نهایت بالاست، مجموعه مدیریت شهری در جاده چالوس، دهکده تفریحی باغستان و تالار شهیدان نژادفلاح اقدام به توزیع کیسه‌های پارچه‌ای و کیسه جمع‌آوری زباله در خودرو کرده است.
«احمد خیری» ادامه می‌دهد: همچنین با همکاری اتحادیه نانوایان قرار شد از بقچه و کیسه‌های پارچه‌ای به‌جای نایلون نان استفاده شود، زیرا قرار گرفتن نان داغ در کیسه‌های پلاستیکی برای سلامتی بسیار مضر است. وی به راه‌اندازی ۳ پویش برای فرهنگسازی در خصوص استفاده از مواد تجزیه‌پذیر و استفاده نکردن از مواد نایلونی اشاره و اضافه می‌کند: تمام تلاش ما این است در پویش از «خودمان شروع کنیم»، «برای سلامت خود و جامعه از کیسه پلاستیکی استفاده نمی‌کنیم» و «یکشنبه‌های بدون پلاستیک» فرهنگ استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای را در بین مردم جا بیندازیم.
خیری می‌افزاید: تجزیه مواد پلاستیکی در طبیعت چند صد سال به طول می‌انجامد، از همین رو این پویش‌ها در راستای آگاهی‌بخشی و ارتقای سطح آگاهی عمومی در خصوص مضرات بهداشتی و زیست‌محیطی به‌کارگیری کیسه‌های نایلونی و پلیمری راه‌اندازی شده است. رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج از شهروندان خواست برای حفظ محیط‌زیست با این سازمان همکاری کنند تا شاهد محیط‌زیستی سالم در شهر باشیم.
- هزار و یک زیان کیسه‌های پلاستیکی
زندگی مدرن علاوه بر رفاهی که برای انسان به ارمغان آورد، گاه ضررهای جبران‌ناپذیری را نصیب ما می‌کند که کیسه‌های پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف از جمله این موارد هستند. گفته می‌شود سالانه حدود ۵۰۰ تن کیسه پلاستیکی در کشور ما تولید می‌شود و هر شهروند ایرانی به طور میانگین، روزانه کیسه پلاستیکی مصرف می‌کند.
به گزارش همشهری، یک کارشناس بهداشتی با اشاره به مضرات کیسه پلاستیکی می‌گوید: اغلب کیسه‌های پلاستیکی تولیدشده در بازار کشور، به‌خصوص اغلب نایلون‌های رنگی از مواد غیراستاندارد و بازیافتی تولید می‌شوند که سلامت شهروندان را به خطر می‌اندازد. به‌خصوص کیسه‌های پلاستیکی رنگی به دلیل استفاده از مواد بازیافتی به محض این‌که در هوای خیلی گرم یا هوای خیلی سرد قرار بگیرند، مواد سمی از خود آزاد می‌کنند که همین سم‌ها می‌تواند وارد محصول غذایی شود و در نتیجه به بدن انسان نیز نفوذ کند.
«مریم بختیاری» می‌افزاید: مضرات کیسه‌های پلاستیکی امروزه در دنیا شناخته شده و سازمان بهداشت جهانی نیز بر آن صحه گذاشته است. لازم است شهرداری، اتحادیه‌ها، علوم پزشکی و محیط‌زیست در فرهنگسازی برای استفاده نکردن از این کیسه‌ها پیش‌قدم شوند. وی ادامه می‌دهد: جهش‌های ژنتیک در جنین، بروز نشانه‌های سرطان، مسمومیت و ظهور بیماری‌های ناشناخته، گوشه‌های از آسیب‌های جبران‌ناپذیر مصرف کیسه‌های پلاستیکی غیراستاندارد هستند.
بختیاری اضافه می‌کند: یکی از عادات غلط ما این است که نان داغ با حرارت بالا را در این کیسه‌های پلاستیکی قرار می‌دهیم و حتی در ظروف یکبار مصرف غذای داغ مصرف می‌کنیم، در حالی که این کار یک اقدام بسیار اشتباه است. حال آن‌که می‌توان نان را در کیسه‌های با الیاف گیاهی قرار داد تا کیفیت آن حفظ شود. نگهداری نان داغ در نایلون هم می‌تواند بسیار خطرناک باشد، همانطور که نوشیدن آب داغ در لیوان پلاستیکی می‌تواند سلامت جسم را به مخاطره بیندازد.
وی می‌افزاید: هیچ‌گاه از نایلون‌هایی که آرم و علامت مشخصی ندارند و به صورت فله‌ای تولید شده‌اند، استفاده نکنید و حتما از نایلون سفیدرنگی استفاده کنید که نشان استاندارد داشته باشد. این کارشناس بهداشتی با تاکید بر لزوم فرهنگسازی در استفاده نکردن از کیسه‌های پلاستیکی می‌گوید: اگر با کمک رسانه‌ها و سایر نهادهای فرهنگ‌ساز، فرهنگ مصرف نکردن کیسه پلاستیکی در جامعه نهادینه شود و هر عضو خانواده در طول روز، فقط یک کیسه نایلونی کمتر مصرف کند، قطعا شهری سالم‌تر، شهروندانی قبراق‌تر و محیط‌زیستی شاداب‌تر خواهیم داشت.
نظر شما